METAFİZİK NEDİR?
Metafiziğin kendisinin ne olduğunu belirleme sorununun güçlüğü bulunsa da hayatımızın bir parçası olan bu kavramı kısaca açıklamaya çalışacağız.
Yunanca 'sonra, öte, üst ' anlamlarına gelen 'meta' sözcüğüyle, 'doğa, maddi olan1 anlamına gelen 'phusika' sözcüğünden meydana gelmiştir. Metafizik, sözcük olarak 'Fizik ötesi, doğa ötesi1 anlamına, yani doğa ötesinden bahseden bir ilim anlamına gelir. Metafizik şu ya da bu özel varlıktan söz edilmeyen bir ilimdir. Metafizik ne insan bilim, ne canlı bitim, ne bitki bilim, ne de başka bilimdir.
Metafizik ' VARLIK' a genel olarak bir bakıştır.
Biyoloji; canlılara, canlı varlıklara alt bir bilimdir. Canlıların dışındaki herşey doğal olarak biyolojinin konusu dışında kalır. Botanik, (Bıtkibilim) de bitkinin dışındaki şeylerle ilgilenmez. Diğer bilim dalları da hakeza öyle. Bu bilim dallarından hiçbirisi ’varlık'ın (varolanın) bizzat kendisiyle ilgilenmez. Varlık bitki elbisesi giydiğinde botanikçinin, varlık rakam şeklini aldığında matematikçinin, varlık yıldız şeklini aldığında astrologun konusu haline gelecektir.
Ama 'varlık1 henüz bir elbiseye bürünmemîşse, bir şekil almamışsa, her hangi bir kalıba girmemişse, çıplak ve renksizse neyin konusu olacak? işte bundan haber verecek olan METAFİZİK'tir,
Botanikçi; bitkilerin gelişim, değişimiyle ilgilenir, Matematikçi; sayılar şekiller ve şekillerin değişik yapılarıyla ilgilenir. ’Varlık'ın bilgisiyle uğraşan da, varlığın özelliklerini ve hükümlerini araştırır, onları ortaya koymak için çaba gösterir. Bu nedenle ‘metafizik'in konusu (yani doğa ötesinin) 'mutlak varlık'tır. Fakat burada doğa ötesinden kastedilen, doğa ötesi bir evren değildir. Doğa ötesiyle kastedilen, yüce bir hedefe yönelen bir bilgidir. Metafizik, yalnızca doğa ötesi varlıkları tanıma bilgisi değildir. Metafizikçinin izlediği yol, olguların üzerindeki özel giysileri çıkarıp, (soyutlayarak) örnek aldığı her şeyin kökenini, varlık temelinde incelemektir.
Suyun ısınması, durumundaki değişmeyi gösterir. Elmanın ham iken olgunlaşması da durumca değişmeyi kapsayan bir olgudur. Okun havada uçması, mekan değişimiyle ilgili bir olgudur, Bu olgulardan ilkini, fizik ve termodinamik inceler.
Metafizik Nedir?
İkincisini kimya, üçüncüsünü ise mekanik inceler. Bu olguların özelliklerini bir kenara bırakırda, bütün hepsinde bir değişim söz konusu dersek ve dikkatimizi bu noktaya çevirirsek, o zaman kendi kendimize sormamız gerekir. "Değişme, eğer varlığa aitse, nasıl yargıda bulunulabilir?" Acaba varlık değişme kabul eder mi?.
Su, elma, okun uçuşu.... bütün bunlara ait değişimleri bilim açıklamaya çalışır. Ama değişme konusundaki ilgimiz varlık {elma, su, ok, elbise giymeden önce) üzerineyse bunun açıklamasını bilim değil, metafizik yapar
Görünen şeylerin üzerinden perdeyi kaldırıp asıl sıfatları, berrak ve çıplak olarak 'varlık 'ta aramaya başladığımızda Metafizik bir uğraş içindeyiz demektir.
Metafızik'in en önemli meseleleri olarak şunları sıralayabiliriz:
- Varlığın kaynağı (ALLAH)
-Varlığın gayesi
-Varlığın egemenlik alanı (madde ve madde dışı)
-Değişebilirliğin kökeni
-Nedensellik (sebep-sonuç ilişkisi)
-Doğru, yanlış, bilgi
-Varlığın değişik bölümleri arasındaki ilişki
• Allah-evren
* Ruh-beden v.b.
